Họ và tên: Lê Sỹ Hiếu
Chủ đề: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
TRONG DẠY HỌC PHÉP DỜI HÌNH VÀ PHÉP ĐỒNG DẠNG TRONG
MẶT PHẲNG.
Danh mục cụm từ viết tắt
Viết tắt
Viết đầy đủ
CNTT
Công nghệ thông tin
GV
Giáo viên
HS
Học sinh
PMDH
Phần mềm dạy học
PPDH
Phương pháp dạy học
MỞ ĐẦU
Với quan niệm quá trình học tập không chỉ là quá trình lĩnh hội các kiến
thức có sẵn mà là quá trình HS tự khám phá, phát hiện, tìm kiếm kiến thức thông
qua sự giúp đỡ, hướng dẫn của GV. CNTT có ý nghĩa vô cùng quan trọng, với
tác động của CNTT môi trường dạy học cũng có sự thay đổi, nó tác động mạnh
mẽ tới qua trình giảng dạy, đào tạo và học tập dựa trên sự hỗ trợ của các phần
mềm ứng dụng, website và hạ tầng CNTT đi kèm. Việc ứng dụng CNTT vào
quá trình dạy học sẽ góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập, CNTT
tạo ra môi trường học tập mới mang tính tương tác cao giữa thầy và trò chứ
không chỉ đơn thuần là thầy giảng trò nghe hay thầy đọc trò chép. Hơn nữa việc
ứng dụng CNTT khuyến khích và tạo điều kiện cho HS chủ động tìm kiếm, lĩnh
hội tri thức. CNTT là một trong những phương tiện giúp GV đổi mới PPDH chứ
không thể thay đổi cả một quá trình dạy học.
Lớp: Phương pháp Toán K22 – ĐHSP Thái Nguyên
Họ và tên: Lê Sỹ Hiếu
Toán học là một môn khoa học trừu tượng, do đó việc ứng dụng CNTT
trong dạy học Toán sẽ giúp bài giảng sinh động hơn, sự tương tác hai chiều luôn
được thiết lập, HS sẽ đỡ tốn thời gian vào những việc thủ công không cần thiết,
tránh nhầm lẫn, giúp HS phát triển tư duy suy luận logic, óc tưởng tượng toán
học và đặc biệt là khả năng tự tìm tòi chiếm lĩnh kiến thức.
Trong thực tế khi giảng dạy về phần “ phép dời hình và phép đồng
dạng trong mặt phẳng lớp 11”, tôi nhận thấy rằng đây là phần kiến thức rất
quan trọng trong việc phát triển tư duy Toán học cho HS như: tư duy logic, tư
duy thuật toán, tư duy trừu tượng và trí tưởng tượng quỹ tích,… hơn nữa đây
cũng là một chủ đề khó đòi hỏi HS phải tư duy cao và có trí tưởng tưởng suy
luận hình học tốt, thực tế cho thấy nội dung phép biến hình và phép đồng dạng
đã gây cho HS nhiều khó khăn khi học tập.
Ở Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu của nhiều tác giả về việc ứng dụng
CNTT trong dạy học nói chung và việc sử dụng các phần mềm dạy học trong
dạy học môn Toán và phần “ phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt
phẳng” nói riêng. Tuy nhiên chưa có tác giả nào nghiên cứu đầy đủ về việc sử
dụng phần mềm Geogebra trong dạy học phần “ phép dời hình và phép đồng
dạng trong mặt phẳng”.
PPDH Geogebra
đã được nhiều GV và HS của nhiều nước trên thế giới
sử dụng và mang lại hiểu quả cao trong quá trình dạy – học hình học nói chung
và dạy học bài toán “ phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt phẳng” nói
riêng.
Xuất phát từ những lí do trên, tôi quyết định chọn đề tài cho bài tiểu luận
là:” sử dụng phần mềm geogebra trong dạy học nội dung phép dời hình và
phép đồng dạng trong mặt phẳng”.
Chương I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN.
1.1
Tổng quan về ứng dụng CNTT trong dạy học.
1.1.1
Xu hướng ứng dụng CNTT trong dạy học ở trường THPT.
Thực chất của quá trình ứng dụng CNTT trong dạy học là sử dụng các
phương tiện để khuyếch đại, mở rộng khả năng nghe nhìn và trao cho máy các
thao tác truyền đạt, xử lý thông tin. Các phương tiện đó được xem như các công
cụ lao động trí tuệ mới bao gồm: máy vi tính, video, máy chiếu qua đầu, máy
chiếu tinh thể lỏng, máy quay kỹ thuật số, các phần mềm cơ bản: xây dựng thí
nghiệm ảo, thí nghiệm mô phỏng, CDROM,… đặc biệt là mạng Internet. Trong
đó máy vi tính đóng vai trò là trung tâm phối hợp, xử lý mọi hình thức thể hiện
và thao tác truyền đạt thông tin. Máy vi tính kết hợp với một số phần mềm tạo
Lớp: Phương pháp Toán K22 – ĐHSP Thái Nguyên
Họ và tên: Lê Sỹ Hiếu
nên một công cụ hỗ trợ có nhiều chức năng to lớn như: có thể tạo nên, lưu giữ,
sắp xếp, sửa đổi, hiển thị lại,… một khối lượng thông tin vô cùng lớn một cách
nhanh chóng, dễ thực hiện. Do vậy, máy vi tính được xem như là một công cụ
dạy học không thể thiếu trong một xã hội hiện
đại..
Ngày nay CNTT xâm nhập rất mạnh mẽ vào trường phổ thông, với sự
phát triển mạnh mẽ của CNTT, xu hướng dạy học có sự hỗ trợ của máy tính và
các thiết bị hỗ trợ như máy chiếu đang đươc rất nhiều GV chú ý và sử dụng.
Trong môi trường học tập mang tính cá thể cao, HS theo đuổi những câu hỏi
khác nhau, tốc độ làm việc khác nhau, sử dụng các tài liệu khác nhau, tham gia
vào các loại hoạt động khác nhau và làm việc trong những nhóm học tập thì
người thầy cần thiết
và có thể dựa vào CNTT để hoàn thiện và phát triển tài
liệu nhằm đáp ứng một cách tốt hơn nhu cầu phân hóa của HS. CNTT cho phép
GV sáng tạo tài liệu cho mình, ngày nay có rất nhiều phần mềm mà GV dễ dàng
sử dụng như OFFICE, các phần mềm soạn thảo, vẽ hình,…
1.1.2
Xu hướng ứng dụng CNTT trong dạy học môn toán ở trường THPT.
Ta biết rằng dạy học theo kiểu truyền thống về cơ bản là quá trình “
truyền tải” thông tin, tri thức từ GV sang HS, GV đóng vai trò chủ động còn HS
thì bị thụ động,… Quan điểm đổi mới về giáo dục cho rằng việc học tập xảy ra
theo quá trình, tại đó HS đóng vai trò hoạt động tích cực để nhận thức về khái
niệm. Đổi mới PPDH nhấn mạnh đến các hoạt động học tập, tăng cường hoạt
động nhóm.
Toán học là một môn khoa học trừu tượng, do đó việc khai thác và ứng
dụng CNTT nói chung, sử dụng phần mềm và máy vi tính trong dạy và học Toán
nói riêng có nhiều đặc thù. Ngoài việc giúp HS chiếm lĩnh tri thức thì vấn đề
phát triển tư duy suy luận logic, óc tượng tượng sáng tạo và đặc biệt là khả năng
tự tìm tòi chiếm lĩnh tri thức là một mục tiêu rất quan trọng.
Do có nhiều tính năng, CNTT có thể tạo ra được những thay đổi ưu việt
về nội dung và PPDH môn Toán như:
Tạo ra môi trường học tập đặc biệt, mô phỏng các hiện tượng, các
quá trình, các hệ thống tự nhiên hoặc nhân tạo.
HS đóng vai trò chủ động hơn so với phương pháp học cũ ở đó HS
chỉ thụ động tiếp nhận thông tin do GV cung cấp.
Truy nhập thông tin và tìm kiếm thông tin qua mạng.
Nhiều phần mềm có khả năng đặc biệt xử lý được các biểu tượng,
vẽ hình, đồ thị, giải phương trình như: Maple, geogebra, cabri, GSP,
Graph,….
Khả năng lưu trữ, xử lý, lập báo cáo kết quả các cuộc điều tra,…
Lớp: Phương pháp Toán K22 – ĐHSP Thái Nguyên
