TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCM
Số 5(83) năm 2016
____________________________________________________________________________________________________________
MỘT SỐKẾT QUẢ VÀ KINH NGHIỆM CỦA ĐẢNG BỘ TP HỒ CHÍ MINH
TRONG VIỆC LÃNH ĐẠO THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI
TỪ NĂM 2006 ĐẾN 2010
PHẠM MẠNH THẮNG*
TÓM TẮT
Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước
về thu hút vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài. Nhận thức được tầm quan trọng của dòng
vốn FDI đối với phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), các cấp bộ đảng, chính quyền và
ngành kế hoạch đầu tư của TPHCM đã chú trọng đến việc thu hút vốn FDI cho địa
phương. Bài viết này trình bày thực trạng, phân tích kết quả và rút ra một số kinh nghiệm
trong quá trình chỉ đạo thực hiện việc đẩy mạnh thu hút vốn FDI.
Từ khóa: Đảng bộ, đầu tư trực tiếp nước ngoài, chủ trương, chỉ đạo, kinh nghiệm.
ABSTRACT
Results and experiences of Ho Chi Minh City Party committee’s leadership
in attracting foreign direct investment from 2006 to 2010
Ho Chi Minh City is one of the leading regions in gaining the attraction of Foreign
Direct Investment (FDI) capital. Being aware of the importance of FDI capital flows for
the economic and social development, the Party Committee, the government as well as
Department
of
Planning
and
Investment
of
Ho
Chi
Minh
city
concentrated
on
the
attraction of FDI capital in there. This research aims to present the reality, analyze some
results and draw on experience through undertaking and the leading process of promoting
in attraction of FDI capital.
Keywords:
The
Party
Committee,
foreign
direct
investment,
policy,
direct,
experience.
1.
Đặt vấn đề
nâng cao trình độ phát triển của quốc gia
Trong thời đại ngày nay, mỗi quốc
đón nhận...
gia đều
có
những
mối
liên
hệ
và
phụ
Thành
phố
Hồ
Chí
Minh
là
địa
thuộc với các quốc gia khác. Sự gắn bó
phương sớm nhất nắm bắt được tầm quan
giữa các
quốc
gia được
thể hiện bằng
trọng của dòng vốn FDI vào quá trình
nhiều
hình
thức
khác
nhau.
Một
trong
phát triển KT-XH cũng như những nhân
những hình thức đó là sự luân chuyển
tố ảnh hưởng đến việc thu hút vốn FDI.
vốn đầu tư giữa các nước. Nguồn
vốn
Xung quanh
khu
vực
có
rất
nhiều
địa
này có một ý nghĩa vô cùng quan trọng
phương như Bình Dương, Đồng Nai, Bà
trong
việc
tạo động lực
thúc đẩy phát
Rịa - Vũng Tàu, Tiền Giang, Cần Thơ...
triển KT-XH, nhất là tạo ra nguồn lực bổ
cũng
thực
hiện
việc
thu
hút dòng
vốn
sung vốn, công nghệ, giải quyết việc làm,
này. Nhưng các cấp bộ đảng, chính quyền
* ThS, Trường Đại học Sư phạm TPHCM; Email: thangpm@hcmup.edu.vn
156
TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCM
Phạm Mạnh Thắng
____________________________________________________________________________________________________________
và
ban
ngành
kế
hoạch
đầu
tư
của
thể chế kinh tế, hoàn chỉnh hệ thống pháp
TPHCM đã dựa vào tình hình thực tiễn địa
luật bảo đảm lợi ích quốc gia và phù hợp
phương,
bám
sát
theo
chủ
trương
của
với các quy định, thông lệ quốc tế. Tiếp
Đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) về thu
tục cải thiện môi trường đầu tư, chú trọng
hút vốn FDI để hoạch định chủ trương,
cải cách hành chính, đào tạo nguồn nhân
chính sách và đề ra những biện pháp cụ
lực, tạo lập những điều kiện thuận lợi hơn
thể nhằm thu hút mạnh mẽ dòng vốn FDI.
nữa để thu hút mạnh các nguồn vốn quốc
Thông qua nhiều biện pháp tổ chức thực
tế
như
vốn
ODA, vốn
FDI... Mở
rộng
hiện để mời gọi các nhà đầu tư vào TP, các
lĩnh vực, địa bàn và hình thức thu hút
cấp bộ đảng và chính quyền TP đã làm tốt
FDI, hướng vào những thị trường giàu
công tác thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước
tiềm năng và các tập đoàn kinh tế hàng
ngoài, nhất là từ năm 2006 đến năm 2010.
đầu thế giới, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ
2.
Giải quyết vấn đề
về
số
lượng
và
chất
lượng,
hiệu
quả
2.1.
Chủ trương của Đảng bộ TPHCM
nguồn FDI” [2]…
về thu hút vốn FDI
Từ những kết quả đạt được về thu
Giai đoạn 2006 đến nay là giai đoạn
hút vốn FDI của địa phương trong những
kinh tế Việt Nam hội nhập sâu hơn vào
năm trước, Đảng bộ TPHCM đã đề ra
kinh tế khu vực và kinh tế thế giới. Việc
những chủ trương về thu hút vốn FDI.
Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần
Thế giới (WTO), triển khai sâu rộng các
thứ VIII, nhiệm kì 2005-2010 (12-2005)
cam kết trong khu vực mậu dịch tự do
xác định: Trong 5 năm tới, TP phấn đấu
ASEAN
và
ASEAN+,
tổ
chức
thành
đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn
công
Hội
nghị
Thượng
đỉnh
cấp
cao
giai đoạn 2001-2005. Tổng vốn đăng kí
APEC lần thứ 14 và đảm nhận ghế Chủ
của các dự án đầu tư nước ngoài được
tịch luân phiên của Hội đồng bảo an Liên
cấp
phép
mới
khoảng
11-12
tỉ
USD,
hiệp quốc... đã tạo ra những cơ hội to lớn
Tổng vốn thực hiện khoảng 5,6-6 tỉ USD.
cho Việt Nam mở rộng khả năng trao đổi,
Đến năm 2010, thành phần kinh tế có vốn
hợp tác kinh tế trên nhiều lĩnh vực với
đầu tư nước ngoài đóng góp khoảng 20%
các nước mà trong đó có lĩnh vực kinh tế.
GDP, 25% tổng kim ngạch xuất khẩu của
Với những yêu cầu mới đặt ra, Đại
TP.
Về
định
hướng
thu
hút
vốn
FDI:
hội đại biểu toàn quốc lần thứ X (2006)
Khuyến khích mạnh mẽ việc thu hút vốn
của Đảng CSVN đã chỉ rõ “Cải thiện môi
FDI vào các ngành dịch vụ, công nghệ kĩ
trường pháp lí về kinh tế, đa dạng hóa
thuật có hàm lượng chất xám và tạo ra
các hình thức và cơ chế để thu hút mạnh
giá trị gia tăng cao, các dự án ứng dụng
nguồn lực của các nhà đầu tư nước ngoài
công nghệ thông tin, công nghệ sinh học,
vào
những
ngành
nghề,
lĩnh
vực
kinh
điện tử, vật liệu mới, viễn thông, sản xuất
doanh quan trọng” [2]. Ngoài ra, Đại hội
phát triển kết cấu hạ tầng – xã hội và các
X của Đảng cũng đưa ra những nhiệm vụ
ngành
kinh tế mà TP có nhiều lợi
thế
cần giải quyết như “Khẩn trương đổi mới
cạnh tranh với công nghệ hiện đại, tạo
157
TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCM
Số 5(83) năm 2016
____________________________________________________________________________________________________________
thêm nhiều
việc
làm góp
phần chuyển
Thực hiện chủ trương của Đảng bộ
dịch cơ cấu. [3]
TPHCM
về
thu
hút
vốn
FDI,
Ủy
ban
Đảng bộ TPHCM cũng đặc biệt chú
nhân dân TPHCM đã ban hành nhiều kế
trọng đến
các giải pháp nhằm tháo
gỡ
hoạch để tăng cường công tác thu hút vốn
những vướng mắc trong quá trình thu hút
FDI. Trong kế hoạch chỉ đạo, điều hành
vốn FDI. Nghị quyết số 05/CT-TU
về
phát
triển
KT-XH
TP
năm
2006
số
Chương trình hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu
03/2006/QĐ-UBND
của
Ủy
ban
Nhân
kinh tế giai đoạn 2006-2010 đã đặt nhiệm
dân TPHCM đã đặt mục tiêu huy động
vụ trọng tâm phải làm trong thời gian tới
vốn năm 2006 tăng 25% so với năm 2015
đối với vấn đề thu hút vốn FDI: Tiếp tục
mà
trong
đó
nguồn
vốn
FDI và
ODA
cải thiện môi trường đầu tư, nhất là các
chiếm
18%.
Tiếp
đó,
Chỉ
thị
số
thủ tục hành chính về đầu tư; tiếp tục
23/2006/CT-UBND
về
kế
hoạch
phát
củng cố cơ chế “một cửa, một dấu” gắn
triển KT-XH năm 2007 cũng đưa ra
mục
với chương trình cải cách hành chính của
tiêu thu hút vốn FDI năm 2007: Thu hút
TP. Hội nghị lần thứ 13 khóa VIII cũng
mạnh hơn vốn đầu tư nước ngoài và vốn
thông qua Chương
trình
hành
động
số
đầu tư của khu vực dân doanh... phấn đấu
41/CT- TU về tiếp tục hoàn thiện thể chế
huy động vốn
đầu
tư
nước ngoài tăng
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
12,9% so với ước thực hiện 2006. Đặc
nghĩa
cũng
đề
ra
những
chương
trình
biệt là kế hoạch triển khai thực hiện Nghị
hành động: Có cơ chế, chính sách ưu đãi
quyết số 02-NQ/TU của Ban Chấp hành
thu hút đầu tư nước ngoài phát triển các
Đảng bộ TPHCM về thực hiện Chương
ngành
công nghiệp
có hàm lượng chất
trình Hội nhập kinh tế quốc tế của TP
xám cao, lĩnh
vực xây dựng cơ
sở hạ
giai đoạn 2007-2010 đã đề ra 11 nhiệm
tầng, dịch vụ, tài chính, thương mại, ngân
vụ quan trọng về phát triển kinh tế, trong
hàng... [5, tr.63-65 ].
đó đáng chú ý là nhiệm vụ “đổi mới nâng
Những chủ trương thu hút vốn FDI
cao hiệu quả đầu tư, tăng cường xúc tiến
của
Đảng
bộ
TPHCM
mang
tính
toàn
quảng bá đầu tư” [5, tr.68].
diện và có chiều sâu đã thể hiện quyết
2.2.2. Tăng cường xúc tiến đầu tư
tâm mạnh mẽ thúc đẩy thu hút vốn FDI
Ủy ban nhân dân TPHCM cũng ban
vào các lĩnh vực đòi hỏi nguồn vốn lớn
hành Quyết định số 03/2006/QĐ-UBND
và công nghệ cao. Đảng bộ TPHCM đã
đề cập
việc tiếp
tục thực hiện chương
vận dụng sáng tạo chủ trương của Đảng
trình kích cầu thông qua đầu tư và hỗ trợ
CSVN
cùng
với
sự
năng
động,
“dám
lãi suất sau đầu tư cho các doanh nghiệp;
nghĩ, dám làm”, quyết tâm cao “tập trung
hướng hoạt động xúc tiến đầu tư vào các
phát triển có tính đột phá” đối với việc
thị trường trọng điểm như Nhật Bản, Đài
thu hút dòng vốn FDI.
Loan,
EU,
Bắc
Mĩ,
Trung
Quốc,
2.2.
Quá trình chỉ đạo thực hiện
ASEAN...
2.2.1.
Xây dựng
kế hoạch
thu hút
vốn
Ủy ban nhân dân TPHCM cũng xây
FDI
dựng một chương trình xúc tiến đầu tư
158